6.11.18

Enta Leyte: Tacloban y l'ibón Danao


A semana de totz os santos y a nueit d'as almetas ye una d'as cuatros festividatz fuertes en UST y en Filipinas, asinas que libro mientras diez días. Y qué he de fer con tanta fiesta? Pos prou que sí, pillar-me a muchila y arrecorrer istas repolidas isolas. 

Ista vegada trigué fer una ruta por quatre isolas en l'este de Visayas: Leyte, Samar, Biliran, y a la fin, Bantayan. As tres primeras poco visitadas y poco turisticas, y a zaguera un buen puesto ta fer placha y bieras relaixau con os amigos. Y ya que me facié quatre isolas, pos quatre post que pertocarán ta describir ista cursa! 

O viernes arrivé en Tacloban, capital de Leyte, y como yera una mica canso d'o treballo y d'o viache, decidié pillar-me un hotelet pincho y pasar o diya astí. No sé si estió una error, pos feba una fuixina que mesmo os locals no podeban estomacar, o sol picaba firme, a ciudat en sí tampoco no ufriba guaires cosas y me trobé con una chent que, sin estar mala, no yera precisament simpatica y miroron d'escular-me malament por totz os costaus -ex. mirar de cobrar-me 12 euros por una fundeta de plastico t'o móbil, quan en Manila son por 1 euro, en os puestos turisticos por 2-3 y en España entre 3 y 5, y asinas-asinas.

Pero bueno, como he aprendiu a fer en iste país y como creigo que cal fer siempre, me lo pillé con gracia y a descubrir mundo! O primer que facié en Tacloban, mesmo antis de pillar l'hotel, estió marchar t'o monumento a MacArthur, o cheneral norteamericano que lideró en ixas plachas de Tacloban y Palo a reconquista de Filipinas t'os chaponeses en a segunda guerra mundial en 1944. Iste episodio historico ye firme present en a isola y a un lugar d'a redolada mesmo l'han dau o nombre d'iste cheneral. En sí, o puesto ye una luenga bahía an que curiosament auguas de dos culors esferens pareixen no querer chuntar-se nunca, encara que probablement isto se deba a esferencias de profundidat en a mar.

Dimpués, pillé l'hotel y tras una ducha, marché t'o concello de Tacloban, en estilo capitolino norteamericano y con polius chardins arredol. A frontera yera polida, encara que en l'interior no teneba cosa a veyer. Os chardins tampoco no yeran mal, pero no teneban guaire uembra y a calorina y o solaz yeran asabelo de furos. Asinas que ascapé marché t'un chardinet a o costau d'o concello dito Madonna of Japan, con una estatua que os chaponeses regaloron a Tacloban como sinyal de sincusa y chirmanamiento. Muitas flors y bella parelleta amorosiando-se. 

Tras istas primeras visitas, chenté, y d'allí marché t'atro d'os puestos turisticos d'a ciudat: o Santo Niño Schrine, unatro palacio-museu feito por os Marcos en estilo neocolonial, con una filosofía parellana a los que mandoron fer por todas as provincias d'o estau filipino. Dende 1986 ye publico, y en a dentrada dos sinyoras -no guaire simpaticas si las contimparamos con o normal en Filipinas- t'asperan ta cobrar-te a entrada de 250 pesos, fuera d'o común en istas tierras. Pero en no tener guaires cosas más ta fer en Tacloban y con a calor que'n feba, facié la d'aquell y bosé. Dentro, un palacio chigant, con piezas de marbre, cuiro, fustas varias, tapices y veires, regalos y compras a os Marcos dende puestos tan esferents como España, Italia, China, Eslovaquia u Austria. Cambras-salons presidencials con esparpallants candelers, as habitacions d'os Marcos y dimpués cambras de convidaus con tematicas diversas, como as provincias y isolas de Filipinas, flors como a sampaguita u animals como as birabolas, todas ellas con bella referencia d'adoración a os Marcos. Con tot y con ixo, a deixadetz y probablement a falta de recursos ta mantener tot ixo ya se'n notaba y muitas d'ixas piezas yeran prou enronadas, deterioradas u malmesas. Seguntes me dició una d'as sinyoras que feba de guida, dende que se construyó estió ya museo, y os Marcos nomás lo emplegaban una semana por anyada en a suya visita a Leyte.

Visto o palacio, asperé una mica a que baixase o sol y a ixo d'as cinco puyé t'atra d'as
atraccions de Tacloban, Stations of the Cross, un chiquet pueyo guidau por estatuas blancas d'as doce estacions d'a muerte de Chesucristo que a la suya fin tiene una estatua gran de Chesucristo y una repolida vista d'a ciudat de Tacloban y de toda a bahía. I arrivé chusto t'a puesta de sol, asinas que as luces y as vistas encara yeran más polidas, y en baixar, me trobé con una improvisada cancha de baloncesto y chent amigable en ixe vico. Y dimpués d'isto, ya de nueitz, cené y marché a veyer o capitolio provincial de Leyte, tamién en estilo capitalino norteamericano y encara más poliu que o capitolio municipal, estando esfendiu por estatuas de lions y un canyon espanyol. En os suyos costaus, estatuas que recreyan os dos episodios historicos más importants d'a redolada: a plegada d'os espanyols y a reconquista norteamericana os chaponeses. Visto isto, encara quité enerchia ta marchar t'o paseu maritimo, an que yeran en fiestas, con puestetz de biroya y bieras y mosica en directo. Pero poco enduré, pos yera baldau. 

A l'atrol diya hoparía ta Samar, y a ixo ya l'adedicaré atro post. Pero en iste periplo, torné ta Leyte pocos diyas dimpués en o paso de Biliran ta Bantayán. Y astí, aturé en Ormoc, fendo-
me una gambada por o suyo centro y veyendo un curioso puentet espanyol que esnabesaba una canal, que agora ye soterrada en a suya más gran parti. Iste puente encara conservaba d'os placas petreas antigas an que se deciba o suyo nombre -Puente de la Reina-, a suya calendata, os suyos fedors y a suya dedicatoria, y encara yera emplegau por o trafico d'a ciudat. Pero si aturé en Ormoc, estió ta visitar o lago Danao, una d'as principals atraccions d'a isola de Leyte, conoixiu por a suya forma de guitarra. Iste ibón entre tucas d'orichen volcanico ye a 650 metros d'altaria y astí refresca y fa bueno. Ye un puesto tranquilo y polidet, an que os locals marchan y pasan o diya en cabanyetas, y an que tamién se puet fer kayak, encara que abastece d'augua a muitismos puestos d'arredol incluyindo Tacloban. Sin estar un puesto esencial a veyer ni muito menos -millors son muitos ibons pirinencos-, me fació honra ta fer bella cosa en meyo d'o trachecto de Balarin a Bantayan. 

En tornar, atra vegada podié disfrutar de l'amabalidat d'as chents de Leyte (ironía). Y ye que, si ir-ie me costó 100 pesos dende o vico más cercano -mesmo quan sabeba d'antis que yera menos-, en tornar nomás bi heba una moto disponible, y a muller d'o motorista me quereba cobrar 200 pesos de malas trazas. Mesmo bells vecinos le deciban que se yera pasando, pero yo no teneba atra opción y ells no reblaban. En istas que un choven mesache dito Vince (alto en a primera foto), de Biliran, que yera fendo una cursa con os suyos amigos y que veyió a situación y le pareixeba inchusta, s'ufrió a levar-me t'o centro d'a ciudat de gufanya en a suya moto. Yo le dicié que tampoco no yera ixo, que me dixase en o vico cercano y que prou que le bosaba, pero mesmo le fació duelo que le decise ixo. 

En reyalidat, ell y a suya colla d'amigos quereban pasar antis por un lumo-santuario carmelita, tranquilo y an que veyer a ciudat y a puesta de sol. Me demandaron si me vagaba, y encara que teneba una mica de prisa pos quereba dormir ixe diya en Palompon -an que salen os barcos ta Cebú- yo prou que les dicié que no m'importaba y m'i estié con ells. O santuario en cuestión no yera cosa d'atro mundo, pero se yera tranquilo y sin rudio, y a companyia no podeba estar millor. Teneban 21 anyadas, iban a estar incheniers y me charroron d'o que quereban fer en a vida, asinas como de cosas curiosas d'o puesto, como o tifón Yolanda de 2013 y o tierratremo que sufrioron l'anyada pasada.
  

No hay comentarios.: