7.11.20

Enta Cádiz: una tacita de plata... poco habanera


Un d'os platos fuertes d'ista estacha yera Cádiz ciudat, d'a qu'heba ascuitau muito, tanto por historia como por floclore y cultura, y que m'atrayeba en tanto dicen que tien una sociedat ubierta y amistosa, y tamién un patrimonio y una distribución que fan alcordanza a ciudatz colonials como La Habana u Vigan. Y tamién, prou que sí, por o suyo orache calido. Amenisté tres diyas ta veyer-la.

O primer diya, arrivé un dominche de tardis, pasau o chentar. Dixé l'auto como bien podié sin bosar cosa, cosa que no estió fácil tot y que a zona azula yera franca, y me miré o plan d'a ciudat en GoogleMaps. Grants avenidas rodiaban toda a peninsula historica, que a la suya vegada teneba muitos troces de malacón y muralla, muitas vegadas cara t'o mar, tot isto chingarriau por bell bastión u fortaleza ta esfender a ciudat d'as enrestidas que veniban d'o norte d'Africa y d'atras potencias europeyas, más que más angleses y holandeses. Asinas que, como bi iría muitos diyas, decidié prencipiar fendo o rolde a o circuito d'as murallas y fortalezas. Bella parti en concreto podeba fer alcordanza a La Habana, como o Paseyo del Vendabal u as Murallas de San Carlos, pero en cheneral, no s'aproximaba ta cosa. Por cierto, que una d'as dentradas d'as ditas Murallas de San Carlos, an que agora se troba a Plaza de Filipinas, da un retiro a la Puerta d'Intramuros de Manila, a d'a carrera Victoria.

O caso ye que de cabo quan me desviaba ent'o centro d'a peninsula ta veyer bella fita, como o Monumento a la Constitución de 1812 y a Plaza d'a Hispanidat, y como en ixas horas o sol pretaba y mesmo cremaba, a la fin que quasi sin querer o cuerpo me dició de chirar y veyer más os callizos y monumentos que se troban en o corazón d'a peninsula dentre uembras: o concello, a seu -que yera trancada-, a parroquia de Santa Cruz, o teyatro romano -por desgracia tamién trancau-, y muitas replacetas y monumentos a personalidatz que d'una u atra traza son enreligaus con a historia de ista ciudat. Curiosos son también bells arcos que delimitaban murallas y mugas enantis, como l'Arco del Populu -vico en o centro, agora de tapeu- u l'Arco de los Blanco, y tampoco no le faltan antigos palacetz, mercaus y casas de personas de renombre antismás. Toda ixa ciudat, a más gran parti piatonalizada u semipiatonalizada, rebute patrimonio y historia, y se nota. Pero atra vegada, fueras de bell callizo u bella cantonada muito concreta -pero prou ta quitar a foto trapacera-, de estetica colonial cosa: Cádiz quasi pareixeba más una Salamanca costera, con malacons y buen orache, que no una Habana. Sinyors, si vustetz quieren trobar ixos esquemas y ixe patrimonio colonial en España, muito millor que marchen ta Canarias.

China chana, o sol baixaba y ya se podeba fer una gambada por os malacons costers, gambada prou agradable, por cierto. Asinas que pillando o Paseyo del Vendabal, y pasando por debant d'o teyatro romano, arrivé en o paseyo Fernando Quiñones, una luenga salida de tierra ent'o mar feita dentre crebaolas, que remata en o castiello de San Sebastián, que por desgracia leva bells anyos trancau, ta l'asombro d'os turistas que i yéranos. Ixo sí, o paseyo de bells pocos metros, con mar a cada costau y bella ola fura que mullaba una miqueta, yera un placer. Fer-lo mientras o lusco prencipiaba, encara más. O paseyo yera presidiu en a suya dentrada por una portalada historica, y chicotas plachas a os suyos costaus, an que beluns yeran ficando-se en l'augua.

Feita a gambada y as tipicas fotos postureo de rigor, continé o mío camín costero ent'o castiello de Santa Catalina, unatra d'as fortificacions esfensivas costeras de Cádiz, tot dimpués de trescuzar a piet o paseyo d'a placha La Caleta, con chent correndo, andando u mesmo fincando-se en l'augua, y por alto, por do yo yera fendo a gambada, buenas clicas de chovenastros y no tan chovenastros pasando a tardi, fendo-se bella biera de lata, sin midas de seguridat Covid, ni distancias ni mascareta. Honestament, quasi lo agradeixeba: vida! -Sincusatz-me a mía irresponsabilidat, pero ya sabetz que en iste blog escribo as cosas como las siento, encara que yo mesmo reconoixco que de cabo quan no son correctas. Arrivé en o dito castiello en cinco u diez minutetz, y bi dentré: exposicions d'una autora espanoyla y unatra chaponesa sobre telas y pinturas, y sobre tot, una chicota fortaleza en a punta de Cádiz con bells pocos pisos y laberintos ubiertos an que poder mirar-se a ciudat y a mar por totz os costaus. Parelletas d'enaimoraus -y yo solenco!-, y a la fin, cadagún trobó o suyo puesto en a fortaleza ta mirar-se o lusco, precioso de raso, adornau por os aplausos que a chent le adedicó dende a placha de La Caleta, o paseyo del Vendabal y o propio castiello de Santa Catalina. No m'entrefilo a la chent de Zaragoza aplaudindo o lusco totz os diyas, en un ambient tan amistoso y social, como si fuese una celebración.

A os dos días, torné ta Cádiz. Y ye que en a primera visita dominguera m'heba quedau con ganas de visitar as runias de Gadir, l'antiga colonia fenicia fundada arredol d'o sieglo IX aC -no se sabe guaire bien quán, puet-estar que antis- y que
enduró baixo o batiauguas cartachinés dica a plegada d'os romanos. L'asentamiento más occidental d'os fenicios, pueblo mercant que tenió as suyas principals ciudatz en Biblos, Tiro y Sidón, en o Libano, y tamién, en cierta mida, mai d'a civilización punica u cartachinesa, d'a que ya fablé quan visité Murcia. O chacimiento ye chicot, parti d'un bico fenicio con bellas casas, carreras, os respuis d'as banyeras ta fer salazons y treballar os peixes, y murs. Tamién bell par d'esqueletos, un d'un mixín muerto en a carrera fenicia y unatro, una crapaza d'una vaca. Pero por chicot que fuese o chacimiento, a prochección de bells 10 minutos en prencipiar yera buena -una mica aparatera y hollywoodera, pero feba honra y no aburriba- y malas rematar, a pantalla se plegaba y se veyeba tot o chacimiento, que yera amagau por dezaga y por o que podebas fer una gambada en pasarelas de veire muito bien iluminadas y ambientadas, y con sobrebuenas explicacions: concisas pero prou completas. Soi muito exichent con as explicacions, y istas me facioron asabelo de goyo por formato y conteniu. Antiparti, yo yera l'onico visitando o puesto o martes de tardis y a mesacha que yera cusirando yera bien maheta, m'explicó una mica más tot o patrimonio de Cádiz y nos quedemos charrando una mica.

En rematar a visita a las runias fenicias, pasé por un costau d'a Torre Tavira y a
suya cambra fosca, que dicen ye o millor puesto ta veyer Cádiz dende alto. Pero como yera pretando a plevizniar y as colors d'o cielo se'n yeran amortando, decidié dixar-la ta unatro diya, probablement ta quan tenese bella visita zaragozana. Y ye que no yera custión de bosar os siet euros ta no poder disfrutar o puesto de tot. Decidié continar a mía gambada ta rematar de veyer o centro historico de Cádiz, pero veyé uns calcers en una botiga que me facioron goyo, y prou que me los merqué. O diya, tot y que pleveba, yera salindo perfecto: runias fenicias, charrazo agradable y zapatitos nuevos! Bueno, ya una vegada con calcer nuevo marché t'o Baluarte de Candelaria, a zaguera d'as fortificacions costeras que me quedaba por visitar, pero o matacrabas se'n tornó en firme plevia y cambié de plan mientras feba a gambada: marcharía t'o cercano Museu de Cádiz, atracción que no yera en os míos plans inicials pero que teneba buenas valoracions en Google Reviews. O museu yera en a Plaza de Mina, que por a suya distribución, as palmeras, os loros que bi'n heba y una mica as fronteras d'as casas, teneba un toque colonial -ixo, u las ganas que yo teneba de veyer ixe toque. 

Y bai si estió un encierto! O museu yera a rebutir de repuis fenicios, romanos y posteriors, asabelo d'intresants, con piezas onicas. En a parti fenicia, ye curiosa a influencia echipcia mientras una primera puenda -dica os sieglos VI-V aC-, y a influencia griega dimpués baixo o batiauguas de Cartago, dica a conquista romana.
Pero o más impresionant de tot, que desconoixeba, yera a presencia de dos sarcofagos fenicios de marbre, d'o sieglo V aC, un d'un hombre y unatro d'una muller. Curiosament, os investigadors han trobau que dentro d'o sarcofago de forma femenina bi heba un hombre, y dentro d'o sarcofago masclino barbau, una muller. Os propios sarcofagos, os obchetos y mesmo os propios dioses y ritos fenicios, refleixan una clara influyencia echipcia, influyencia que plegó ent'o sur d'a Peninsula Iberica y que mesmo se cautivó por istas tierras. En primeras no me pensaba estar en o museo más d'una horeta, pero a la fin bi'n estié dos. Y ya, encara plevizniando y con o lusco acucutando, decidié marchar t'o Baluarte de Candelaria, por ixo de ramatar as cosas que en primeras quereba fer en a capital gaditana. Pero antiparti de malas luces y mal orache, me lo trobo trancau tot y que en Google meteba que yera ubierto. Bueno, facié la d'aquell y ya torné ta l'auto -que lo dixé difueras d'o centro historico- y ta casa en Conil, contento por un diya prou productivo.

Encara me queda un zaguer diya en Cádiz, ta veyer bella cosa que me s'ha quedau con o tintero y a parti no historica d'a ciudat, que de seguras que tamién tiene bell puntaz. Pero tot ixo ya lo feré unatra vegada, con bell amigo que vienga a visitar-me. Cádiz no yera mica mal, pero me fació una mica de burro falso: tacita de plata, puet; La Habana chica, ni de conya. Con tot y con ixo, pensando-lo un poquet, estoi que ye más falta de yo y d'as espectativas que m'heba feito, que no d'a ciudat en sí: una ciudat historica y patrimonial espanyola continental bien atrapaciada, pero rodiada de polidas plachas en as que s'han feito murallas, malecons y atras construccions historicas. Isto, chunto con a suya chent, l'atorgan muita identidat.

No hay comentarios.: