26.8.22

Enta Asunción, Paraguay: a ciudat más aburrida que nunca he visitau


Luz verde ta dentrar en Vietnam. Por fin! Dimpués de dos anyos! Pero cómo salgo de Brasil? Por movidetas que bell diya contaré y que dan ta fer una pelicula, no yera guaire fácil. Tanto que habié de salir-ie dende Paraguay, t'o qualo pasé a muga terrestre por Foz de Iguaçu, dimpués de pillar un autobús dentre Florianópolis y Foz. En a muga, pasé dos controls policials an que no las teneba todas con yo, y os policías a la fin me dixoron pasar baixo a condición de "no levar-me ta Espanya garra paraguaya", que más bien sonó a un "te deixamos pasar pero no te bucas a las nuestras mullers".  O caso ye que pasé ta Ciudad del Este, primer localidat paraguaya, y d'astí pillé un viello autobús de 6 horas t'acapital Asunción, que me se facioron más duras que no as 16 horas dentre Florianópolis y Foz.

Plegué en Asunción asperando trobar-me una capital chicota pero coqueta, con totz os servicios y comodidatz que una capital se suposa ufre. Y me trobé tot o contrario, quasi tot trancau de nueitz, garra zoneta d'ambient ni modernidat, ambient excesivament calmo, poquismos restaurants ni garra cafetería, y fuellas lasas quan miraba de trobar información en internet sobre o qué fer. Ya conoixeba Ciudad del Este, y tot y que no ye a capital y tampoco no ye l'alma d'a borina, ye una ciudat muito más movideta y que ufre más.

Dimpués de aloixar-me en un hotelet rechentau por un madrilenyo, polidet pero con a pior tortilla de trunfa que mai he experimentau, a l'atrol diya me'n puyé y visité o centro d'a
ciudat, an que plegaban as brancas d'una favela grandiza que s'ixarramaba. O centro no pareixeba guaire seguro, pero encara asinas, sí más que as ciudatz brasilenyas. D'atra man, encara que Paraguay ye un país humilde, s'aprecia muita menos desigualdat que no en Brasil, donde muitos puestos permiten a mesma vida que se tien en qualsiquier ciudat occidental, pero atros tantos viven en una pobreza más grant que no a humildat que s'ixulufraba en Paraguay. Sobre seguridat, a sensanción yera buena, tot y que dimpués d'as nueu d'a nueit pocas yeran as almas en a carrera: pero mesmo así, no feba miedo, no caleba ir con uellos en a foyeta, tot o contrario a muitos puestos de Brasil.

En o centro visité as suyas dos principals replacetas: a Plaza Uruguaya y a Plaza de la Democracia. A primera no ufriba garra cosa especial fueras de dos librerías, y a segunda,
con un mercadet, tampoco no yera guaire más atractiva, fueras d'o Panteón Nacional de los Héroes, un templo cupulado en estilo neoclasico, no guaire grant, que en o suyo interior guarda os repuis de bellas pocas personalidatz relevants en a historia d'o país. Se puet visitar en diez minutetz, y d'astí marché a fer una gambada por o centro, con edificios poscolonials en decadencia y también bella casa poscolonial, como a Casa de la Independencia, an que Paraguay declaró a suya independencia de Archentina. Tamién i dentré y la visité en diez minutez, y cal decir que istas dos fitas turisticas, y en todas as que i dentré, yeran gratuitas. Me facioron honra ta aprender una mica más sobre a Guerra de la Triple Alianza, d'o sieglo XIX contra Archentina, Brasil y Uruguay, una masacre an que Paraguay salió perdendo, y a Guerra del Chaco contra Bolivia, que estricalló a os dos países, con resultau más favorable ta Paraguay.

No guaire luent se troba a Bahía de Asunción, una badía fluvial con parques y mesmo con
bella placheta an que s'achuntaban as familias, y que ufriba a posiblidat de fer una volteta en barca por un pre baratet. Yo la facié o zaguer diya, pocas horas antis de pillar o vuelo ta Espanya, esperando-me un paseet tranquilet, pero resulta que o que feban yera meter a barca a tot estrús y fer chiros, t'o deleite d'os ninos. No yera tanto turístico, sino más bien una atracción t'a mainada, y de tot o que veyé y facié ixos tres diyas en Asunción, sin dubda estió o más recomendable.

Tamién visité bells centros comercials, os principals puestos d'ocio d'os asuncenos, y
quasi onica vía d'escape, no pas d'a calor como en Manila, nian d'a inseguridat como en Salvador, sino d'o aburrimiento. Y aproveité en ells ta minchar, porque en o resto d'a ciudat pocos restaurants bi'n heba, fueras de postichons de comida rapida, con os kebabs (lomito arabe, le deciban), os entropans y as pizzas como platos estrela. Pero ya sabetz que servidor leva un tiempo mirando de controlar a dieta, y ha plegau un momento que ya ni m'aganan d'ixas guarrerías, tot y que toda a mía vida en soi estau adicto! Y sobre atras formas d'ocio, nomás bi heba un biquet de quatro rúas contadas con puestos más estilosetz y de copas dito Villa Morra -que d'atra man, tampoco no ye o mío estilo.

Buscando bella alternativa tamién visité o que probablement siga o principal museo d'a
ciudat, o Museo del Barro, tamién gratuito, y que sin estar guare grant, ufre exposicions intresants de repuis aborichens de latioamerica y d'arte contemporanio, más que más centrau en o bardo, encara que no exclusivament. Lo visité mientras bella meya horeta colada, y tamién marché t'o Chardín Botanico, un parque grandet an que atra vegada as familias s'i achuntaban a pasar o diya, a vegadas una mica importunaus por os mosquitos.

Una cosa que me fació goyo d'Asunción y de tot o Paraguay que he conoixiu, ye que a chent que se veye por a carrera ye mayoritariament en una edat adulta choven, dentre 20 y 30 anyos, y ixo ta servidor, con 33 anyos, alegra, en contraposición a una Espanya a rebutir de viellos u d'una Manila an que has de parar cuenta ta no pisar ninos. Con tot y con ixo, ixa choventut no se correspondeba con movimiento, pos sin dubda, Asunción ye a ciudat más aburrida en a que soi estau. Un país aburriu, sin recursos, en metat d'atro países sucosos, de funcionamiento lento y no guaire burocratizau: o puesto ideyal t'amagar-se si bell diya asasinas a bella persona.

18.8.22

Enta Florianópolis: una buena ciudat ta vivir


Por cosas d'o treballo y d'a vida, pareixeba que cada vegada me quedaba menos en a mía estacha en Brasil, y dentre que me daban a luz verde ta dentrar en Vietnam y no, pos decidié pasar as zagueras semanas en una ciudat d'a que totz os occidentals fablan muito bien: Florianópolis, en o estau de Santa Catarina, ficada en una isla grandeta.

Ta qui no lo sepa, a ciudat tira ent'o sur d'o país, y como yéranos en hivierno austral, pos feba fresquet. Pero como a ciudat ye costera, pos tampoco no feba rabior. De feito, l'orache yera millor que no en São Paulo, encara que me pertocoron muitas boiras, más d'as que me'n hese feito goyo. D'atra man, o propio hivierno feba que os pres d'o loguero fuesen baratetz en una ciudat que no tien precisament ixa fama. Y cal decir tamién que o rete de transportes publicos por toda a isla yera bueno.

I arrivé pensando trobar-me una chicota Rio, como de cabo quan se le diz, y me trobé más bien una Ilha Grande grant: ye decir, una ilha-ciudat con muitas selvas y plachas repolidas, pero no precisament grant ni cosmopolita. Aduyó a ixa sensación que m'aloixé en Barra da Lagoa, un chicot bico tranquilet, poliu, pero masiau calmo ta servidor. Por toda a isla, a color predominant d'as piels yera blanca, contrario a una misturada Rio, a o predominio negro de Salvador, y mesmo más blanca que no a blanca São Paulo. Y quan m'alpunté a danzar salsa y bachata en una academia, me trobé que a forme de danzar yera diferent a São Paulo, y muito más diferent a Rio u Salvador: muito menos corporal, con menos contacto, más "a la occidental".

Y una d'as cosas que más goyo me fació en a isola fuoron precisament as cursas por o mont. En facié dos a man d'a Barra d'a Lagoa: una circlar a o Morro da Galheta, y un atra dita Trilha da Boa Vista e Galheta. D'una duración de bellas tres u quatre horas cadaguna, a primera no yera sinyalizada, y o camín a vegadas yera masiau folludo, tanto que me perdié bell par de vegadas y habié d'usar o Wikilocks ta evitar problemas, mientras que a segunda sí que yera bien marcada. Bien pinchas as dos, puyaban o pueyo que presidía ixa parti d'a isla y feban a cresteta, mientras que o por o camín bi heba plachetas, piscinas naturals y mesmo bella pisada de dinosaurio. A segunda pasaba por a placha d'a Galheta, una placha nudista en un país an que o nudismo no ye bien visto. Con tot y con ixo, a poca chent que bi heba no yera fendo nudismo, en buena mida porque con l'orache fresquet tampoco no aganaba. Os camins d'as cursas a vegadas yeran prou salvaches, pero me quedé con ganas de veyer-ie bell bicho intresant, como bell mono. L'onico que i veyé fuoron ueitres pasando a man.

No me fiqué en augua en as plachas d'a isola, pos feba masiau fresquet y l'orache quasi siempre fue nublo en as dos semanas que i estié. Pero as gambadas que i facié me facioron honra ta comprebar os muitos surfistas que bi heba, buena cosa d'ells archentinos. As auguas se'n veyeban polidas, y feban entrefilar saturación de veranos, como muita chent me confirmaba. Y a man d'as plachas en a mesma Barra da Lagoa bi heba una siede d'o Prochecto Tamar, adedicau a o cudiau y preservación d'as tartugas, Lo visité y no me trobé que un chicot zoolochico de tartugas, enfilau más que más ta ninos, y que a suya misión ambiental yera discutible, pero bueno, ta bella cosa turistica que bi heba cerqueta de casa, pos caleba fer-la.

Atro diya visité o centro historico d'a ciudat, y en verdat me fació burro falso. A poca pobreza -y probablement inseguridat- que podese haber una isla quasi-idilica, s'arroclaba astí, y fueras d'o mercau, dito centro no ufriba guaire. Tampoco no yera guaire grant, y seguntes o momento d'o diya, o trafico yera masiau alto. Dito d'atra traza, a isola yera bien por as suyas plachas y os suyos monts, pero a parti más urbana, no feba honra que ta proveer-se de crompas y atros servicios basicos.

En pocas palabras, Florianópolis me pareixió un puesto muito bueno ta fer una vida. Tranquilidat sin aburrimiento, con repolidas plachas y monts, con prou seguridat, y con totz os servicios basicos y no tant basicos que un puet querer, en tractar-se d'una ciudat ya grant. D'atra man, as carreteras d'a isola yeran estreitas -como be d'estar- y a poco que s'achuntasen tres u quatro autos ya se feba entrascada. No quiero ni preixinar como sería de veranos australs, en puenda alta, pero a chent d'astí no tardaba en decir-te-lo: un infierno masificau. Sin dubda, Florianópolis estió una buena despedida -por agora- de Brasil.