25.9.18

Enta Singapur (i): l'atro costau d'Asia


Un cabo de semana quereba dar-lo tot, asinas que fa bellas tres semanas me pillé un vuelo baratet de Manila enta Singapur, salindo a maitinada d'o chueus t'o viernes y tornando a maitinada d'o dominche ent'o luns. De Singapur, m'heban dito que yera o progreso en estau puro, a Suiza d'orient, pero que de vegada yera una mica aburrida. 

Asinas que dimpués de quasi quatre horas de vuelo, m'i planté a ixo d'as 8 d'a maitinada en a ciudat-estau, y o primer que facié estió marchar dreito enta Marina Bay, uno d'os principals reclamos de Singapur, conoixiu mundialment en fer-se astí a corrida nocturna de Formula 1. O metro ya de por sí feba buenas farchas: ordenau, escoscau, moderno -automatico, como o de Toulouse-, con muita freqüencia y poca chent, tot y que yera hora punta. Y en salir en a gara de Raffles, encara me sorprendié más: o primer que pensé ye que os famosos poligonos de Google u Apple ben d'estar asinas. Poco u garra rudio, aire escoscau, aire acondicionau bien meso -sin pasar-se- en os interiors d'os edificios y mesmo ambient soportable en l'exterior en o meyodiya d'o ecuador en mes de septiembre, con polidas esculturas y fuents -d'ixas que pareixen caras- por tot arreu. Tamién flors repolidas a ripas y aparentement ganas d'apachar as posibilidatz que ufre un puesto tropical con una ideya d'o progreso como orden, tranquilidat, y de vegada, productividat. 

China-chana, bordiando a bahía, plegué en Marina Sands, o famoso hotel rascacielos que
sobresale en o skyline de Singapur y que apareix de contino en as retransmision de Formula 1. Se podeba puyar t'alto, pero o pre y sobre tot, que no te deixaban que fer una gambada por un chicorrón espacio d'o tellau -a resta yera privau- no me convencioron. Y chusto a'l canto de Marina Sands ye Gardens by the Bay, un conchunto de chardíns bien acotraciau ubiero en 2012 que o suyo plato fuerte son as estatuas chigants d'arbres. Tamién bi ha repolidas estatuas que s'iluminan de nueitz por toz os costaus, asinas que caleba apuntar o puesto ta pasar-se-ie unatra vegada una nueit. D'os arbres-estatuas, en puyaban liedreras fendo a impresión d'estar arbols naturals en a suya base, mientras que en as cocorozas una pasarela conectaba esferents arbres. Quereba puyar-ie, pero en ixas pretó a espurniar, y la trancoron, asinas que me la guardé t'atro diya.

Ya pasadas las dos coladas, decidié pillar o metro t'ir ta l'albergue que heba pillau. Qué luixo poder ir en metro y rapedo t'os puestos! Ixo sí, o pre d'o metro igual que un taxi en Manila. Tot y que dormiba en una cambra de diez personas, l'aloix yera de prou buena calidat y con curtinetas en o leito que siempre s'agradeixen. Y o millor de tot, en o corazón d'o vico Indio. 

Asinas que dimpués de descansar-me un poquet, me facié una gambada por ista Little India. En primeras me pensaba que me levaría meya horeta u asinas, pero a la fin me'n i estié más de tres. Repolius y granizos templos hindúes a embute, que en primeras me leyeba a suya historia pero a la fin ya pasaba de tantos que bi'n heba. Como nota común, buena cosa d'ells heban celebrau fa poco -u heban de celebrar en breus- o suyo centenario. Y siempre que se i dentraba, a sacar-se o calcer. Tamién bi heba bell templo taoista y budista, muestra d'a diversidat d'o país, que presume d'apertura y buena chestión d'a diversidat relichiosa, lingüistica y racial. Y prou que os turistas -muitos mochilers como yo- yeran bien recibius en totz os puestos. En as carreras d'o vico indio, botigas de ropa y productos hindús, asinas como restaurants y bars hindús a boticiegas. Encara que no m'aganaba guaire de chentar hindú, aproveité ta chentar por astí, pos o pre antimás yera relativament bueno ta un país que ye caro -nota: me pillé una mena de refollau farsiu de salchichas y una hamburguesa de pollo, asinas que tampoco no me'n fue por as pinganetas. Por os suyos callizos y en os suyos locals, s'apreciaba un ambient más oriental y comunitario que no en Marina Bay: más cercano a Manila u a Asia en cheneral, pero guardando orden y limpieza.

Dimpués d'a gambada por iste vico, que ya digo, hipnotiza y fa que te se pasen as horas sin parar cuenta, y previa ducha, marché t'o zoo de Singapur con dos buses que tardoron menos d'o asperau. D'antis, heba pillau dentrada t'uno d'os espectaclos más recomendaus
por o rete: o Night Safari. Tot y que no soi guaire fan d'os zoos, cal decir que o de Singapur pareix bien chestionau y aparentement os bichos pareixen bien cudiaus. Pero dentro d'iste contexto y d'o que son istos puestos, cal reconoixer a buena ideya -lo menos t'o client- de fer un zoo de nueitz: primer de tot, os bichos manifiestan comportamientos esferents -muito más activos, con yenas minchando y olifants y lions buquindo-, y segundo, yera disenyau ta que fe-se a impresión d'estar en metat d'una chungla de nueitz, con camins estreitos y poquisma iluminación. Por contra, y como ye de dar, no se pueden fer fotos con flash.

Malas plegar-ie, o primer que t'ufren ye puyar en un bus-tren -electrico, prou que sí- que te fa una gambada de bella meya hora colada por os principals bichos, d'os que destaco os
hipopotamos, a los que les daban biroya chusto quan arrivaba o bus-tren ta pribar problemas. Dimpués, en baixar-ne, fan bell espectaclo d'ixos con animals salvaches domesticaus -en iste caso yeran más que más muixons y mamifers chicotz- y dimpués puetz caminar por quatre recorrius, en camins estreitos y con poca iluminación baixo vechetación tropical, an que de cabo quan os bichos apareixeban por cucha y dreita -prou que con midas de seguridat quan pertocaba. Ista zaguera parti ye a que más me cuacó, y en concreto, me quedo con as yenas, que s'i acercaban muito y parixeban decir 'si no teneses ixas midas de seguridat, aquí hebas d'estar zagal...'. Dimpués, tornada previo paso por un 7/11 an que pillé quatro gilipolladetas que me ferían de cena ixe diya, habendo de pillar un taxi ta tornar -y experimentando o suyo pre- pos ya me s'heba feito a una colada d'a nueit!

En iste primer diya, ya me quedó claro que Singapur yera orden, limpieza y diversidat -y diners. Con tot y con ixo, no pareixeba de tot opuesto a Manila, pos m'heba trobau muita amabilidat por parti de totz y más que más en o vico hindú, anque heba interactuau más con a chent. Podié aprenciar diversidat y en veyería tamién o sabado y o dominche, asinas como detalles d'a mena de 'ya que hemos de tener un zoo, hemos de tener-lo bien'. Si cosa ha de definir a Singapur, ye una aparent buena chestión de tot y estar un buen puesto ta pasar una vida familiar pero no por ello inactiva u con limitacions, siempre que tiengas cauquerré. 


18.9.18

Ent'o Fuerte de San Antonio Abad: o fuerte secreto y amagau de Manila


Fendo os treballos de toponimia hispanica de Manila, una alumna me remitió a o Fuerte de San Antonio Abad (Fort Abad), construcción militar colonial d'o 1584 que a suya posición yera bien cerqueta de casa mía. Cómo ye posible un fuerte espanyol a'l canto casa mía y yo sin saber-lo dimpués d'una anyada fendo gambadas como buen foreguetas que'n soi? Pos bueno, mirando-me-lo en o GoogleMaps, efectivament pareixeba que bi heba un fuerte, y rechirando por o rete, me trobé bell blog y bella opinión que lo mencionan como o recomendable Spanish hidden fort de Manila.

Garra carrera i plega, pero a suya ubicación ye a'l canto d'o Museo Metropolitano de Manila, asinas que por astí que miré de dentrar-ie. Bosé a entrada d'iste Museo (100 pesos) y antis de no enfilar t'o fuerte, me lo miré. Sincerament, no ye mica recomendable, encara que ye verdat que servidor tampoco no sabe apreciar l'arte contemporanio. Una vegada mirau, demandé a la chent d'astí cómo pasar t'o fuerte, pos a puerta yera trancada, y me dicioron que antismás feba parti d'a visita, pero que agora cal entrar a traviés d'as oficinas d'o Bangko Sentral ng Pilipinas y ixo si te dixan. Mal pintaba a cosa...

Salie d'o museo y dentré en a siede d'o Bangko demandando dentrar en o fuerte. En primeras me dicioron que o fuerte yera trancau y que a suya dentrada no yera permitida a personal externo a o banco. Teoricament o fuerte ye propiedad publica, pero tot o espacio d'arredol son os edifcios centrals d'o banco nacional filipino: asinas que de facto ye un espacio privau chestionau por o Bangko Sentral ng Pilipinas. Pero a pur de paciencia, tiempo, una mica de cara dura y sinyar buena cosa de papels, me dixoron pasar acompanyau de cotino con un guida que levaba un fusil colgando pero que de vez amablement me sosteniba o batiauguas ta que no me mullase mientras prencipiaban as primeras plevias d'o supertifón ompong (que mientras escribo istas ringleras somos estomacando). Mientras a espera, me dixoron visitar o museu d'as monedas y billetz filipinos, muito intresant ta analizar a historia politica y lingüistica d'o país, con billetz y monedas en espanyol, anglés y tagalo, y bella atra curiosidat en chino y chaponés. 

Y por fin, dimpués de bell par de horas y sinyar papels, dentré en o fuerte: chicotz pero una alfayeta historica quasi secreta a'l canto casa. Con planta tringular, tres bastions en os vertices y bells canyons, os suyos murs teneban foraus esfensivos y dibuxaban en metat un chardinet que, chunto con os propios bastions, feba honra t'as ceremonias privadas d'o banco. Arredol totz os rascacielos d'o banco lo cusiraban: fa una mena de replaceta en bell meyo d'un espacio trancau por istos rascacielos y precisament en estar a entrada restrinchida s'ha ganau a fama de 'fuerte secreto y amagau' de Manila. Tiene dos entradas principals, una a'l canto d'a portalada de l'antiga capilleta -no se'n conserva que a portalada- y l'atra, que feba farchas d'estar a principal, una frontera repolida con o escudo de Castiella y a placa d'o nombre: 'Fuerte de San Antonio Abad'. 

Historicament, iste fuerte esfendeba a entrada sur de Manila. Se fació en 1584 y en 1762 estió conqueriu por os britanicos y emplegau como primera base en a suya prebatina de conquerir as Filipinas. En 1764 estió reconqueriu por os espanyols y s'emplegó como cambra de polvora, ganando-se a embotada de 'La Polvorista'. Dimpués, ista chicota construcción militar tenió a suya importancia en a baralla de Manila de 1898 y en a luita d'os chaponeses en a Segunda Guerra Mundial, dica que en os 70 estió restaurada por o gubierno filipino. Sabendo a historia y estando un afortunau en poder fer una gambada en un puesto tan poliu y restrinchiu, as horas d'aspera y os papels ta dentrar-ie facioron buena honra. 

Visto o fuerte, charré una mica con l'hombre que m'acompanyaba, que yera bien maho tot y
o suyo fusil, y rematé de veyer o museu d'as monedas y billetz filipinos, que no yera o mío principal intrés pero que resultó estar prou intresant y a l'atrol diya, pasau o tifón, marché t'a ilesia d'os Remedios, tamién cerqueta de casa mía en Malate. A ilesia se fundó en o 1581, estando una d'as construccions hispanicas más antigas de Filipinas, pero ye estada restaurada prous vegadas por tierratremos y barallas. A suya estatua estió levada dende Andalucía en 1624 y, a diya de hue, ista estatua y a suya portalada son as partis antigas millor conservadas, encara que tamién descata una campana de 1879 con parolas en espanyol y mesa en l'exterior.

Se gosa de decir que a Manila espanyola quedó estricallada mientras a segunda guerra mundial, que no se'n conserva que o vico de Intramuros y que toda la resta la espaldoron americanos y chaponeses. Y en ista ciudat tan caotica, puerca y sobrepoblada -y de vez asabelo de polida ta un servidor- pos parixe que ye asinas. Mientras muitos meses asinas lo percibié. Pero dimpues d'una anyada, esforigando una mica uno veye que isto no ye de tot verdat, y que bi ha alfayetas historicas esparricadas por toda la ciudat, como a ilesia d'os Remedios y más que más o repoliu Fuerte de San Antonio Abad, asinas como o fosal de Paco. 

 

12.9.18

Ent'os fosals historicos de Manila: Paco y La Loma


Una d'as cosas que me fa goyo de visitar en os suyos puestos son os fosals. Dende chicotz m'han trucau y más dende que un buen profesor d'antropolochía, Gaspar Mairal, nos charró en a carrera de cómo o mundo d'os muertos refleixa o mundo d'os vivos (urbanismo, clases socials, mesmo formas de vida, asinas asinas). Antimás, son espacios de tranquilidat y reflexión, precisament lo que siempre digo que se troba a faltar en Manila. Ya heba visitau o fosal nuevo de Makati y o fosal-monumento d'os sorches muertos en a Segunda Guerra Mundial en Bonifacio, pero nunca no heba visitau os dos fosals más antigos d'a ciudat, Paco y La Loma, totz os dos de puenda espanyola. 

O primer que visité fa una semana estió o fosal de Paco, inaugurau en 1822 y historicament dito Cementerio General de Dilao, y la sorpresa estió asabelo de polida. Uno d'os fosals más polius que mai en he vistos, con una estructura de dos muros fendo roldes concentricos de piedra d'una altaria de 5 a 10 metros en do yeran os nichos, y en o centro, un chardinet bien apanyau con a correspondient ilesia cupulada, en do son apedecaus os bispes y os gubernadors. A más gran parti d'as fuesas en castellano, y entre os dos muros y en o centro collas de mesaches y adolescents fendo coreografías y cantando, pero tot dentro d'un orden relaixant. O circlo externo ye en restauración gracias a la Escuela Taller de Manila, pero encara asinas se puet disfrutar d'o puesto, que, dito siga de paso, ye a plego de casa mía.

En bells ranconetz, monumentos y remeranzas a personas ilustres apedecadas astí, como José Rizal, que i estió mientras bells anyos dica que os suyos repuis estioron carriaus t'o parque de Luneta. En o centro, como ya he dito, a ilesieta cupulada con as fuesas d'os mainates en puenda colonial. Mientras disfrutada d'ista gambada, m'acordaba cómo en antropolochía charrábanos y analizábanos cómo heban cambiau os fosals: de grans planos en eras apedecando a la chent por tierra antismás y encara en bells lugars, a fosals que creixen en altaria en haber de concentrar más chent en menos espacio y an que s'aprecian millor as esferents clases socials (mausoleos, nichos en parete, nichos en tierra, fosas comuns). Aquí, mesmo estando un cementerio viello, os nichos creixeban en altaria -estoi que bells 5 por columna-  pero fendo un muro en forma de circlo: si cosa ha de refleixar iste fosal, ye l'urbanismo de Intramuros y d'una Manila militar y mesmo feudal en o sieglo XIX, con os suyos muros custodiando a las autoridatz relichiosas, militars y civils en bell meyo.

Visto iste fosal, a l'atrol diya marché t'o cementerio de La Loma (tamién dito cementerio de Binondo u de Manila Norte), con dura fuixina. Iste cementerio tiene tres partis: a parti cristiana nueva, a parti chinenca y a parti historica u La Loma propiamient dita. Ista
zaguera, data d'o 1884, y estió o fosal reservau a o pueblo mientras a puenda colonial. A diya de hue, encara s'entierra a chent astí. Me i colé, pos no permiten chent que simplement quiera fer-ie una gambada. En ista parti me trobé un fosal pareixiu a lo de Makati y a lo común en Filipinas -una mica descudiau y con bella persona escosando u treballando bella fuesa- pero más tranquilo, en no haber botiguetas, ni ninos ni tricycles. Como curiosidat, bi trobé fuesas en castellano dica a decada d'os 70 y diría que yeran mayoría dica os 50.

Vista la parti viella d'o fosal marché t'a parti china. Quasi todas as suyas puertas yeran trancadas, por o que me pensé que o fosal chinenco sería trancau. Pero chusto quan iba ent'o fosal historico ixuplidando ya o chinenco, me trobé con una d'as suyas puertas ubiertas y bi dentré. Me trobé con un fosal feito de mausoleus: quasi no bi heba fuesas por tierra u nichos en parete. Istos mausoleos yeran más grans que as casas filipinas, y muitos d'ellos yeran cubiertos de marbre. No sé por qué, pero me da que a comunidat chinenca ye una comunidat con diners: ixa ye a fama que levan y o suyo fosal responde a ixa fama. Con tot y con ixo, o estilo en fer istos mausoleus por un regular ye fulero. 

Esparricaus por o fosal, monumentos a las principals personalidatz chinas d'a historia de Manila, y en una cantonada, bells quatre u cinco edificios bien pinchos: templos chinos u edificios que conmemoran a muerte de personas relevants d'a comunidat chinenca en esferents episodios d'a historia de Manila, como a Segunda Guerra Mundial. O control ta dentrar en o fosal chinenco yera menor, encara que bi heba sinyals de 'vedau de grabar' y 'vedau de fer practicas de motos y autos'. Curioso, y más quan en salir me trobé a un mesache aprendendo a montar en moto en un cantón d'o fosal. Sobre lo de grabar, estoi que sería ta privar a los chovens de fer peliculetas u coreografías en o fosal.

Ya ta rematar enfilé t'a parti nueva d'o fosal y me trobé con un fosal filipino moderno más: una mica puerco, mesmo con botiguetas en a carrera ta mercar virolla u bebidas, bell tricycle, ninos chugando en os suyos callizos y con bella casa de chent que i viviba, por un regular sepulturers, personas que escoscan as fuesas u que treballan o marbre. Yera curioso veyer cómo en metat d'iste ambient se trobaban as fuesas y monumentos de personas muito relevants en Filipinas, más que más expresidents. Visité o Panteón de los Veteranos de la Revolución, do chacen beluns d'os militars más importants en a luita contra os espanyols, y que probablement ye o monumento más antigo y vistero d'o fosal nuevo, y dimpués en hopé, canso perro de tanta gambada y por a fuxina. En tornar, me trobé en a salida con un monumento a os 24 scouts filipinos que fenecioron en un accident d'avión quan marchaban t'una trobada en Grecia en 1963.

Feitas las gambadas de fosals historicos de Manila, me quedo más que más con o fosal de Paco: repoliu, intimo, tranquilo, a plego de casa mía, a o canto d'o Casino Español de Manila -do chentar buena comida a buen pre- y con una arquitectura que da muito que pensar. No descarto rechirar una mica más en iste zaguer sentiu y mesmo publicar bella cosa!


2.9.18

Enta Nasugbu, Batangas: caldrá planificar una mica más...


Cabo de semana -grant ta yo, pos os viernes libro- y, prou que sí, caleba hopar de Manila. Ista vegada quereba una mica de placha d'arredol de Manila, encara que en puenda de plevias, fer ixo ye una lotería. A la fin me decidié por Nasugbu, pasau Ternate, y an que o GoogleMaps fa devinar buenas plachetas y as guidas que se troban por o rete tamién en mencionan. L'orache m'acompanyó.

Asinas, o viernes de meyodiyas pillé o bus dende Buendía, an que ya me conoixen, enta Nasugbu. Sorpresa que iste bus me levó enta Nasugbu por metat d'a isola, y no pas por a costa de Ternate, asinas que o viache me costó quasi as seis horas, y no pas as tres u quatro que como muito m'hese costau de l'atra traza. Pero bueno, cal decir que esnavesemos toda la redolada de Tagaytay, fresqueta y con pinchas montanyas, y istos paisaches son repolius y sorprendents tan a man de Manila. De feito, a la fin istas envistas estioron una d'as millors cosas d'a cursa. 

En Nasugbu miré de trobar un aloix, pos o que heba pillau por booking yera a arredol 10 kilometros más luent d'o que indicaba en o mapa: encara asinas miré de trobar-lo y no podié, a chent d'astí no lo conoixeba y os de l'aloix no me respondeban quan les gritaba ta que me dasen indicacions. Agora me pertocará de barallar ta mirar si m'admiten a cancelación. En Nasugbu, oh sorpresa que os aloixes más baratos costaban bells 30€ por nueit y yeran guariches puercos a rebutir de cucarachas. A verdat ye que en Filipinas he dormiu en os puestos más insospeitaus, pero con os pres correspondients. Y quan he dormiu en puestos decents, pos con os mesmos pres que no en Espanya -como ye de dar, pos aquí no somos ta aproveitar-nos d'ista chent sino tot a'l vies. Pero claro, dormir por un minimo de 30€ a nueit -y por un regular 40- en autenticas zolles, pos como que no. 

D'atra man, o lugar yera disierto y totz os hotels -que bi'n heba arrienda- yeran vuedos. S'apreciaba más calidat de vida sin saber a causa. En buena mida, iste lugar remera a Tubigon: McDonalds, bancos, millor distribución urbana, buenas carreteras y garra turismo. Bueno, a la fin trobé un hotelet an que te ufriban a posibilidat de pasar 12 horas y no pas 24: de bitibomba, pos no quereba so que dormir y veyendo o panorama, no iba a pasar o diya ni a repetir nueit en ixe lugar. Sin más, y con una cucaracha chigant que m'acompanyó bells momentos dica que la maté y fació de cuchiflito a las formigas, marché a dormir dica que a meya t'as once un tierratremo me rebelló: 5.2 graus, con o suyo epicentro cerqueta de do yera. Susto y prou! Dimpués a continar dormindo.

A l'atrol diya, a base de gambadas y tricycles a un pre más caro d'o normal -jeepneys no bi'n heba, atra cosa que indica riqueza- miré de marchar t'as principals plachas que indican as guidas d'o rete. Pos bien, istas plachas se troban en isolas, y cal pillar una cursa en barco ta arrecorrer-las. Bueno, sin problemas, si cal prener-ne pos se'n prene! Pero totz os puestetz que ufren istas cursas yeran trancaus, y prou que no bi heba garra turista en as plachas. Miré d'ir t'as caletas que apareixen en o GoogleMaps con buenas farchas, y en concreto a las de Punta de Fuego, pero resulta que todas ellas feban parti de resorts privaus, y, u yes dispuesto a pasar a nueit en ells bosando bien de diners, u no puetz visitar-las. 

Dentre os locals, no yera raro veyer a las mesachas vestidas con balons hippies bombachos u mesmo a bell zagal con rastas: atro indicativo de que yéranos en puesto rico -encara que tamién bi heba bell barangay más humilde. Pero a qué fin si no bi heba garra actividat economica? Marchando enta placha de Calayo, que en as guidas mencionan como publica -nomás pagando a correspondient y bien mesa tasa ambiental-, o conductor d'o tricycle me dició que en puenda de plevias l'actividat turistica yera inexistent pero que en puenda de secano toda ixa redolada se meteba a rebutir de turistas. Alto u baixo como en Laiya, tamién en a provincia de Batangas y no guaire luent de Nasugbu. Sospeito que istos turistas serían más que más filipinos de clase meya. 

Plegau en Calayo, astí bien que podié ficar-me en l'augua! Bell hotelet en a costa y beluno mesmo en reparacions. Garra turista y mesmo no me cobroron a tasa ambiental: me confirmoron que o turismo astí ye estacional y en a puenda de plevias no bi'n ha. Pero bueno, a placha me fació honra ta sacar-me o mono: sin estar a placha más polida d'o mundo en estar l'arena parda y en bells troces una mica fangosa, l'augua yera buena y o paisache entre monts tamién. Os locals siempre amables. Dimpués d'un banyo d'una horeta u más astí, yera pensando en ir ta Papaya, atra placha publica a man de Calayo. Pero sabendo que me trobaría alto u baixo o mesmo, decidié d'ir en moto ent'o Pico de Loro u Mont Palay, ya muito cerca de Ternate. Curioso que Nasugbu y Ternate, estando tan cercanos, no tiengan transporte publico que los conecte! Curiosa tamién a presencia policial en Nasugbu, puesto an que fa bells meses matoron a quince miembros y estudiants simpatizants d'as guerrillas comunistas.

O Pico de Loro, dito asinas por a forma d'a suya tuca, ye un mont no guaire altero pero bien folludo y con unas guargas en metat d'a vía que caleba visitar. Curiosament, malas pillar a pista, no me trobé garra achencia de guidas ni garra puesto ta pagar una dentrada ambiental. Raro pero poliu, pos por fin podría fer mont a la mía bola. Caminé mientras meya hora, esnavesando o campo base 1 -no yera que un aria de lifaras, pero curioso resulta o nombre de 'campo base'- y arrivando pocos metros dimpués en una cleta que vedaba o paso. A yo rai, que ya heba feito a metat d'o camín y as guargas yeran cerqueta. Asinas que la blinqué tot decidiu, pero en pocos metros bells cans blincoron y pretoron a escanyutar-ne con catirons menazants, asinas que chiré y ta casa. Sin dubda, ista no yera a mía cursa... encara que a gambada mientras más d'una horeta entre verdín tropical y sin trafico tamién s'agradeix. 

Dimpués, a un pre decent, pillé un tricycle ta Ternate, an que brendé y miré d'ascuitar chabacano ternatenyo, con poco exito: dos personas de bellas veinte a las que ascuitaría. Si hese teniu enerchía encara hese feito bell atro video u mesmo hese marchau t'unas badinas que no yera de tot luent. Pero entre que menazaba de plever, que yera una mica canso y que o diya no yera bueno, torné ta Manila. Curiosament, ista vegada o bus me dixó en a puerta de casa, asinas que no tot estió malo. 

Ista cursa me fa alcordanza d'a primera que facié fa una anyada ta Olongapo, aria que dicen de buenas plachas, pero que me trobé disierta, y que as suyas buenas plachas yeran propiedat privada de resorts. Pareixe que en puenda de plevias as plachas d'arredol de Manila no son recomendables. D'atra man, puet-estar que en levar ya un tiempet por istas tierras no tot me sorprenda tan facilment y siga una mica más concietero en as mías cursas. Y sobre tot, soi masiau feito a pillar un bus y plantar-me quasi aleatoriament do siga arredol de Manila y estoi que ya pertoca de planificar una miqueta más istas escapadetas. Atra lición: si no quiero que un diya de placha, millor marchar ta Ternate, que me pilla prou a man, con buenos puestos y an que con una mica de suerte puedo fer bell video d'o chabacano.