Ucronía, un libro que esnabesa as güegas d'o tiempo

O promeso ye deuda, y a mía chiqueta reflecsión tocán a iste libro ya ye aquí:

Antis de charrar d'o libro, cal dizir bellas cosas breus tocans a la personalidat d'o suyo autor, Dabi Lahiguera. Si ye menester ecsplicotear ista con nomás dos achetibos, istos serían autibo y soñador: prezisamén iste zaguer fa onra ta comprender a intenzión d'o libro.
Seguntes o propio autor, o que pretende ye estar una respuesta a la utopía de Tomás Moro.

Dentro d'a obra, o que sobresale ye a inecsistenzia d'a forma temporal d'o nuestro esmo, en terminolochía kantiana, ye dizir, a inecsistenzia d'un tiempo concreto y determinau, inobazión que pocas begadas se beye en a literatura en aragonés.

L'autor, antimás, fa isto de traza sobrebuena, fendo serbir una estructura de sueños y bichilias, que fan onra tanto como ta ecsplicotear a mentalidat de Tomás Moro, como ta describir o significau d'a parola utopía en dibersos acontezimientos y contecstos istoricos, asinas como ta conoxer matizes autobiograficos d'a bida d'o siñor Moro, estando istos fidedignos.

A tuca d'iste prozeso se troba cuan Dabi consigue enreligar toz istos factors (a mentalidat de Moro, a utopía en a istoria y o matiz autobiografico) d'una traza mayestral a la fin d'a obra, o que fa que ista baiga enchegando más mientras se desarrolla la trama.

Tamién cal menzionar, en un sueño amanau a la zaguera parti d'a obra, una serie de reflecsions amán d'a utopía sobrebuenas, y que no tos quiero antizipar guaire. En o fundo la ecspresan de traza parelllana a "un limite matematico" (dende a mía ambiesta).

Tocán a lo bocabulario y las estruturas, he de dizir que fa serbir un riquismo borguil de parolas aragonesas que no gosan de beyer-se guaire, sin cayer en a error d'a castellanizazión d'as estruturas, y tampoco no cayendo en l'atra error común de fer serbir localismos rarizos, que no gosan de fer onra t'a luenga normalizada.

Cuento que nomás me queda dizir que ye una d'as obras alazetals de l'aragonés en ista puenda, que no tos puet mancar en a buestra biblioteca, y que antimás ye fázil y rapeda ta leyer (de feito, puet-estar que se tos faiga curta).