24.11.07

Proyeuto Gran Scala


Iste ye o títol d'o que bellas interpresas canadienses, de USA, franzesas y australianas quieren fer en a redolada de monegros.

O puesto, d'entre madrit, barzelona, franzia, bilbao y balenzia ye estau eslechiú por els por ista situazión cheografica. A ran internazional han eslechiu o estau español y no pas atro por a gran cantidat de turistas que i bienen. Tamién dizen que as infraestruturas feitas t'a expo les han animau a dezidir mirar d'instalar-se aquí.

Seguntes os propios responsables quiere estar "as begas europeas" con una ripa de casinos, puestos d'ozio, espeutaclos y 6 parques tematicos, chenerando 250000 puestos de treballo. No han demandau garra aduya d'as instituzions, encara que bel particular como ibercaixa ya s'ha intresau por dentrar-ie.

Toz os partius politicos, fueras de CU que diz que o impauto ecolochico será muito grau, dizen que cal tener más datos. Encara que por atro costau, o siñor Biel, representán d'o PAR, ha dito que ye o millor que l'ha pasau a aragón dende Fernando o catolico... (u bien quería dezir 'o pior' y no pas 'o millor', u iste ombre torna a amostrar-nos os suyos grans conoximientos tocans a aragón. Remero que dandalió tocán a o significau d'a parola ababol).

Pareix que espelunziecha y pandicosa no yeran que o prinzipio... qué ba a pasar?

3 comentarios:

Anónimo dijo...

Bueno, siento no coinzidir con tú por ista begada... pero, si se fan bien os Estudios d'Impacto Ambiental, si se fan buenas auditorías enercheticas, y a lechislazión se cumple punto por punto, seria un prochecto con importans repercusions ta Aragón.

Se podria charrar tamién d'o campo de San Gregorio... guarda si no ye ixo un crimen! Que metan Gran Scala en metat d'os militars y toz d'acuerdo! :)

D'atra man, o títol que fas d'a notizia ye curioso... en os monegros YA se ye sustituindo por o castellano! más que más en a redolada que s'ha dito como posible aon YA ye sustituiu de tot.
No creigo que sia de dar chuntar-lo asinas... l'aragonés (si yera ixo d'o que querebas charrar) por agora tiene piors enemigos que no son l'anglés u franzés y tú bien lo sabes.

Por a resta, m'alegro que tornes a escribir, ista semana he mirau de contactar con tú pero ha siu imposible por móbil. Y huei no t'he bisto en l'omenache, asinas que espero que tot baiga bien!!

Un saludo, y perdona por estar a nota discordán, pero meter l'aragonés por metat me pareixeba una mica raro... cuento que ista no ye a suya luita (continaremos charrando).

Choben dijo...

no cal perdonar cosa! o blog ye ta isto! o de l'aragonés lo dizié porque seguntes creyeba l'aragonés en ixa redolada estió bibo dica fa bien poco (pocas decadas) y encara güe se conserba, no nomás muito lexico sino tamién custions gramaticas d'a luenga, como o emplego d'os pronombres 'en' y 'i'. En o instituto yera posau chusto a o canto d'una mesacha de castejón de monegros, y remero una frase que me dizió un biernes: "me'n boi al pueblo".O caso ye que quereba fer un debuixo en o tiempo de como fa pocas decadas se charraba aragonés y agora son interpresas foranas as que i meterás os menús d'os restaurans en anglés, franzés y castellano. Pero ye berdat que m'he colau, bisto tal y como lo he meso pareix que anglés y franzés son enemigos de l'aragonés, y cuento que garra luenga ye enemiga de l'aragonés, ni sisquiera o castellano. Siempre he pensau que a luenga en sí no ye enemigo, sino que en son atras custions.

Tocán a as repercusions ambientals soi muito pesimista, por muito que se diga que no en serán guaires en a redolada, de seguras que caldrá suministrar d'augua y fer obras (a beyer cómo se fan...). As basueras serán muito mayors, y tamién caldrá beyer a custión d'eleutrizidat.
Ye berdat que en primeras cal beyer o estudio ecolochico, y de feito no soi ni a fabor ni en contra, pero os antezedens son negatibos.
San Gregorio ye buen eixemplo d'ataque ambiental: ye bien poliu t'ir en bezicleta (esnabesando juslibol), pero o que se fa ye atro crimen, cada begada te trobas con nuebos camins ubiertos por tanques. Y en aragón cuento que conoixemos prous proyeutos que por sacar diners s'han feito barbaridaz.

Ya escribirás qué tal l'omenache. Rezibié o mensache o biernes porque antis no eba enzendiu o móbil, sincusa-me. A berdat ye que teneba muito difízil ir-ie por custions d'estudios, y a la fin no podié.

En fin, muitas grazias por o comentario. Continaremos charrando.

Anónimo dijo...

Sí, garra luenga ye enemiga d'atra. Bonica maxima. Me fa muito más goyo o titol d'agora! ya ye d'acuerdo con a resta d'a notizia.
Meter l'aragonés por meyo en ista guerra de "gran scala sí/no" podría estar malo ta a luenga.

A situazión lingüística de Lanaja u Sariñena ta baixo no la conoixco guaire (pero a toponimia lo deixa claro). Afirmar que se i charra aragonés ye complicau (por ixo te deziba que ya yera sustituiu), pero de seguras que fa poco sí yera una reyalidat como luenga.

Bueno, me faría goyo de beyer Gran Scala (que se me leiga nomás dende o punto de bista lingüistico) como una posibilidat de dar a conoixer l'aragonés.

Sería tentador pensar (son suenios) una ziudat de tantos abitans en territorio de Huesca, baixo a ley de luengas. Pero tamién ye tentadora a riqueza que le dará a o territorio que se podría imbertir en l'aragonés. No dudo que si se fese en Samianigo se'n sabrian aprobeitar bien d'os impuestos.

Pensar dende o punto de bista pesimista (bueno, reyalista) en un atro foco castellanizador ye gratis y, de feito, creigo que tampoco sería tan castellanizador enta l'aragonés con posibilidaz de futuro actualmen (luen queda Echo u a Ribagorza).
Nos abríanos de zentrar dende ya en demandar, en caso que se faiga, a suya inclusión dentro d'o territorio de l'aragonés d'o XIX (¿territorio B? a o estilo nabarro). Soi d'a idea que l'aragonés ha d'acoplar-se a o progreso en relazión con intentar que i aiga mayor poblazión. Uno d'os prinzipals enemigos de l'aragonés en ixas zonas ha siu a despoblazión. Una correcta politica lingüistica puede fer machia encara con poblazión inmigrán, asinas que cal luitar por tot ixo dende l'aragonés.

En fin, espero que baigamos enta un acuerdo final d'o debat...