Continando o mío viache por Camboya, m'aganaba muito de fer una paradeta tres días en Phnom Penh, a capital d'o país, no guaire recomendada t'o turismo, en decir-se-ne que no'n tien guaire so que un fosco pasau marcau por o rechimen de Pol Pot, a pobreza y a prostitución. Pero d'atra man, me la describiban como parellana a Manila, y m'aganaba de tornar a sentir a sensación de caminar por a ciudat d'os míos amors, asinas que le die una oportunidat de tres diyas.
Trobar aloix no estió envolicau, y atra vegada encerté con una cambra apanyadeta en un hostal con un terrazo sobrebueno a man d'a famosa replaceta d'o templo Wat Phnom
Daun Penh, centro fundacional d'a ciudat an que a mitolochía local diz que una sinyora de diners dita Penh, y que viviba en o que alavez yera un lugarichón, se trobó con bells budas en o río y ordenó que se fese astí un templo, que daría orichen a la ciudat. Tot isto ocurrió en o sieglo XIV. Hue, a replaceta ye presidida por o templo budista y tien tamién un café y un museet pinchos, pero sin dubda, o que más truca o ficacio d'os turistas que i pasan son os cálaos, aus granizas con un bieco bien luengo, que pareixen tucans pero que no'n son. Astí los veyes volando d'un costau ta l'atro y luitando por as fruitas que se troban en os chicotz altars y as basuras estendilladas por tot o parque. Antimás d'ixa gambadeta de tardis, de nueitz visité o mercau nocturo, que tampoco no yera guaire luent, y facié una gambada por o bico royo, parellano a os de Bangkok, encara que menos "turistificau". Con tot y con ixo, estar hombre solenco y caminar por ixos puestos ye siempre un engobio, y ixo chunto con a cansera que levaba facioron que plegase luego.
A l'atrol diya logué una moto bien barateta en o propio hostal, nomás por un diya. Me dioron
una moteta de 100cc, a marqueta 17, que iba asabelo de bien. Muito fácil de levar tot y que yera semiautomatica, pero con un tacto y una comodidat que no heba trobau antis en denguna marqueta. Y si pillé a moto, yera ta fer a ruta d'as fitas d'o chenocidio que fació o rechimen de Pol Pot dentre 1975 y 1979: os campos de exterminio, u Choeung Ek, y a prisión de Tuol Sleng. Pol Pot estió o líder d'o dito Khmer Rouge, y mientras o suyo poder, asasinó a más de 1,5 millions de personas, o 25% d'a población d'o país ta par d'alavez. Más d'un millón d'ells morioron en o Choeung Ek, hue reconvertiu en memorial turistico, presidiu por una monumento empliu con crapacines y uesos d'os asasinaus abatanaus ta cabidar balas u atros meyos de dar una muerte menos sufrida.
Dimpués d'a visita a os campos d'a muerte, marché t'a prisión de Tuol Sleng, antigo instituto, agora centro de visita turistica, an que se torturaba y engarcholaba a la población.
S'estima que 20,000 personas pasoron por astí y nomás en sobrevivioron doce. Hue, un d'os supervivients recenta a suya historia a os meyodiyas, ta dimpués encorrer-te por a corte d'a garchola mirando de vender-te o suyo libro. As atrocidatz que se veyen en as fotos y a propia arquitectura fan d'a garchola un d'os puestos más macabros que he visitaus, y ixo que d'ixos puestos no'n son pocos los que he vistos. O Khmer Rouge deixó de gobernar o país entero en 1979, encara que continó guerriando dica 1999, poco dimpués d'a muerte de Pol Pot en 1998, y belún d'os suyos liders encara contina vivo y en garchola. Poca explicación tien o que ixe hombre fació, fueras d'as barucas y deleras post-68 d'una sociedat agricola, comunal y utopica, sin d'intelectuals, relichions y mesmo sin d'industria. O Khmer Rouge estió redotau en 1979 por a Republica Popular de Kampuchea, estau refirmau por a Unión Sovietica y por Vietnam, pero no pas por a más grant parti d'a comunidat intercional, que continó reconoixendo a o Khmer Rouge y Pol Pot como lechitimos gobernants en o marco d'a guerra freda.
De tardes, y aproveitando as facilidatz que da a moto, me facié una gambada por o paseyo
fluvial que ufre o río Tonle Sap muito cerca d'a embocadura con o Mekong, no sin antes haber visitau o famoso mercau ruso, que en verdat poco no yera so que un mercau asiatico más, con ropas, comidas y trastes varios de mecanica y t'o fogar. Fendo a gambada por o paseyo, m'informé y pillé o billet ta fer un paseyo por o río, dica plegar en a embocadura con o Mekong y veyer asinas a ciudat dende l'augua mientras o lusco. Por nomás 5 dólars, ye muito recomendable de fer-lo, y más quan t'ufren una bebida franca. De nueitz cené amok, a mía comida favorita camboyana, feita con unto de leit de coco con calcauet, y fendo gambada por o río, facié cuenta de que a prostitución no nomás se trobaba en as quatre carreras aprestadas turisticament ta ixo, sino que s'ixamenaba por muitas más carreras. Diría que Phnom Penh ye a ciudat con más prostitución que he visitau.
Torné ta casa y a l'atrol diya, ya sin de moto, me decidié a conoixer una mica más d'a historia de Camboya a traviés d'o suyo palacio reyal, prou cerqueta d'o mío hostal. Y ye que a sociedat camboyana, y m'atrevería a decir todas as sociedatz d'o sudeste asiatico,
son autocraticas y cherarquizadas, asinas que a monarquía ye estada perén present, y restituita en forma de monarquía parlamentaria en 1993 dimpués d'a esbrunciada historia d'o país, y en o marco d'a disolución d'a URSS. Pero, curiosament, aquí o reinau no ye exactament custión d'herencio, sino que un consello d'estau -O Consello Reyal d'o Trono-, formau por nueu personas representativas d'a politica y sociedat camboyanas, eslichen un candidato a rei dentre os descendients de Ang Duong, rei camboyano d'o sieglo XIX considerau o pai d'a camboya moderna. A visita a o palacio no ye imprescindible, mesmo incluyindo a anexa pagoda platiada, pero tampoco no teneba guaire más ta fer ixe maitín. Os edificios son a mayoría d'o sieglo XX y dengún no ye anterior a o sieglo XIX, y en as propias recholas crebadas s'aprecia a humildat d'o país, pos ta estar un palacio reyal, no ye guaire fachendoso.
D'astí facié gambada por as principals replacetas d'o centro d'a ciudat, fotiando bellas fitas
como o monumento a la independencia, o mercau central -unatro mercau asiatico sin más-, o monumento a l'amistat camboyano-vietnamita, y o monumento a Ang Duong, disfrutando d'as avantallas que ufre estar en una ciudat como Phnom Penh. De nueitz, no con guaire enerchía, encara m'animé a visitar Basaac Street, que m'heban dito que yera a zona más moderneta y de vegada "sana" que teneba a ciudat. Y en verdat, yera una zona con restaurants más occidentals y bars de borina, belún mesmo con mosica latina, pero masiau enfilau tot ta turistas, y sobre tot, tot muito chicot, pos o puesto tasament teneba dos callizos. Si ixo yera a zona más moderneta y alternativa d'a ciudat, pos feba duelo, pos pareixeba que a más grant parti de l'ocio se centraba en prostitución. D'atra man, cal decir que a ciudat no ye nian un Hanói nian una Manila, pos nomás tien poco más de dos millons d'habitants: menos trafico sí, pero menos ufierta tamién.
Phnom Penh m'ufrió sensacions enfrontinadas. D'una man, l'amabilidat d'a chent no yera como a filipina, pero si más que no a vietnamita. Igual a profesionalidat, millor que no a filipina pero no pas como en Sien Reap. Sobre pobreza, no yera tant desigual y pobre como Manila, encara que dondiando con a moto sí que veyé bella zoneta que podeba pasar por un estero manilenyo. Y si fablamos de gastronomía, atra vegada ye un meyo, que supera a la filipina pero no plega a o libel vietnamita. Tot pareixeba un punto meyo dentre Hanói y Manila, pero no necesariament o meyo optimo. En cierta mida, a yo me ayudó a decidir o mío futuro, pos soi dentre o caos, desigualdad y amabilidat de Manila, u continar en o desenrollo -pero de cabo quan bordería y mal orache- de Hanói. D'atra man, a ciudat yera muito aburrida en contimparación con Hanói y Manila, y en ixe sentiu remera a Asunción en Paraguay. Tien a fama de ciudat fosca, tanto por prostitución como por pobreza y a presencia d'as consequencias d'a esferra que fació o Khmer Rouge; manimenos, ixa imachen tampoco no fa chusticia a una ciudat que tien o paseyo fluvial bien cudiau y atractivos como o palacio reyal y o Wat Phnom Daun Penh. A la finitiva, sin estar un puesto imprescindible, sí que diría que ye una ciudat en a que ye recomendable esforigar mientras bell par de dietas, y a yo, en as mías circunstancias vitals, me venió muito bien ta reflexionar.
Trobar aloix no estió envolicau, y atra vegada encerté con una cambra apanyadeta en un hostal con un terrazo sobrebueno a man d'a famosa replaceta d'o templo Wat Phnom

A l'atrol diya logué una moto bien barateta en o propio hostal, nomás por un diya. Me dioron

Dimpués d'a visita a os campos d'a muerte, marché t'a prisión de Tuol Sleng, antigo instituto, agora centro de visita turistica, an que se torturaba y engarcholaba a la población.

De tardes, y aproveitando as facilidatz que da a moto, me facié una gambada por o paseyo

Torné ta casa y a l'atrol diya, ya sin de moto, me decidié a conoixer una mica más d'a historia de Camboya a traviés d'o suyo palacio reyal, prou cerqueta d'o mío hostal. Y ye que a sociedat camboyana, y m'atrevería a decir todas as sociedatz d'o sudeste asiatico,

D'astí facié gambada por as principals replacetas d'o centro d'a ciudat, fotiando bellas fitas

Phnom Penh m'ufrió sensacions enfrontinadas. D'una man, l'amabilidat d'a chent no yera como a filipina, pero si más que no a vietnamita. Igual a profesionalidat, millor que no a filipina pero no pas como en Sien Reap. Sobre pobreza, no yera tant desigual y pobre como Manila, encara que dondiando con a moto sí que veyé bella zoneta que podeba pasar por un estero manilenyo. Y si fablamos de gastronomía, atra vegada ye un meyo, que supera a la filipina pero no plega a o libel vietnamita. Tot pareixeba un punto meyo dentre Hanói y Manila, pero no necesariament o meyo optimo. En cierta mida, a yo me ayudó a decidir o mío futuro, pos soi dentre o caos, desigualdad y amabilidat de Manila, u continar en o desenrollo -pero de cabo quan bordería y mal orache- de Hanói. D'atra man, a ciudat yera muito aburrida en contimparación con Hanói y Manila, y en ixe sentiu remera a Asunción en Paraguay. Tien a fama de ciudat fosca, tanto por prostitución como por pobreza y a presencia d'as consequencias d'a esferra que fació o Khmer Rouge; manimenos, ixa imachen tampoco no fa chusticia a una ciudat que tien o paseyo fluvial bien cudiau y atractivos como o palacio reyal y o Wat Phnom Daun Penh. A la finitiva, sin estar un puesto imprescindible, sí que diría que ye una ciudat en a que ye recomendable esforigar mientras bell par de dietas, y a yo, en as mías circunstancias vitals, me venió muito bien ta reflexionar.
No hay comentarios.:
Publicar un comentario